रोपवाटिका विकास घटक गुणवत्तापूर्ण रोपांच्या साठ्याच्या उत्पादनासाठी केंद्रबिंदू म्हणून काम करते. घटक याद्वारे प्रोत्साहन दिले जाणा-या मुख्य कार्यामध्ये कंटेनराइज्ड रूट ट्रेनर रोपाचे उत्पादन, प्रायोगिक तत्वावर क्लोनल रोपाची निर्मिती, बियांची पेरणी, सागवान रोपवाटिकांच्या बेडमध्ये कलिंग करणे यांचा समावेश आहे.

पाच पैकी चार प्रदेशांमध्ये चंद्रपूर, नागपूर, नाशिक आणि वनीकरण प्रदेशात एकूण ७.३ दशलक्ष रूट ट्रेनर रोपांची वार्षिक उत्पादन क्षमता असलेल्या सहा रूट ट्रेनर रोपवाटिका या स्थापन करण्यात आल्या आहेत. १९९४-९५ मध्ये नाशिक जिल्ह्यातील मखमलाबाद आणि चंद्रपूर जिल्ह्यातील लोहारा येथे सुरुवातीला रूट ट्रेनर रोपवाटिका सुरू करण्यात आली होती आणि आता ती ठाण्यातील वाडा, यवतमाळमधील पाथरड, नागपूरमधील रामडोंगरी आणि गोंदिया जिल्ह्यातील चुलबंद या चार ठिकाणी विस्तारली आहे.

वनविकास महामंडळ देशातील वनीकरण क्षेत्रातील रूट ट्रेनर कंटेनर रोपे निर्माण करणारी एकमेव सर्वात मोठे उत्पादक आणि वापरकर्ता आहे. वनविकास महामंडळ च्या सहा रूट ट्रेनर नर्सरींची एकूण स्थापित क्षमता ७३ लाख रोपांची आहे. या रोपवाटिकांमध्ये प्रामुख्याने वृक्षारोपण कार्यक्रमासाठी दर्जेदार लागवडीचा साठा मोठ्या प्रमाणात तयार केला जातो.

विविध आकार, आकारमान आणि क्षमतेचे रूट ट्रेनर कंटेनर प्रामुख्याने पॉलिथिन किंवा पॉलीप्रॉपिलीन साहीत्याचे बनलेले असतात ज्याच्या आत अनेक कडा असतात ज्यामुळे मुळांना खालच्या दिशेने वाढण्यास मदत होते.

रूट ट्रेनर कंटेनर प्लांटिंग स्टॉकचे मुख्य गुणधर्म ज्यात ज्ञात ‍बियाणे वापर , मुळे गुंडाळण्यापासुन संरक्षण आणि तंतुमय मुळांचा उत्कृष्ट विकास, एकसमान कंपोस्ट आधारित भांडे मिश्रण, हाताळणी आणि वाहतूक सुलभ, जलद स्थापना, उच्च जगण्याची क्षमता आणि लागवडीनंतर चांगली वाढ समाविष्ट आहे.